Verlichte bomen, verlichte geesten

Allitereren is succes garanderen, zo bewees de Warmste Week wederom. En ook ondergetekende maakt zich graag schuldig aan het gebruik van deze onschuldige spielerei. Daar houdt de vergelijking wel op. Een beetje bewust zijn van wat men zichzelf voorliegt, vind ik immers een minimum. Although opinion is divided on the subject: yeeeaas, all the other captains say it is, I say it isn’t. De meeste mensen lijken dan ook op ingespannen paarden: ze steigeren als je hun oogkleppen afneemt. Geen nood, uw rodeo-cowboy van dienst zal dat varkentje eens wassen: let the beast go!

Ik slaag er inmiddels vrij goed in om gespaard te blijven van de goede-doelen-overload in de aanloop naar kerst.

Jammer trouwens dat men enkel tijdens kerst vrede op aarde wil, men vervolgens elkaar ook nog net een gelukkig nieuwjaar kan wensen, maar een week later alweer over lijken gaat voor God en het (persoonlijk) gewin … Cafégeklaag natuurlijk, zelfs Koen Crucke zong het al subliem vermomd in zijn kersthit. Zalig zijn de armen van geest, niet omdat zij het rijk der hemelen zullen zien, maar net omdat bewustwording en -zijn een grote last is om te torsen. Men oppert dan graag dat het toch zo erg niet is en dat enkel politici of CEO’s graaiers zijn en over lijken gaan. Hm, elkaar een Warm Hart toedragen maar als volgende week de solden beginnen wel T-shirts kopen aan twee euro per stuk?!

In de frigo leven, lukt mij echter ook niet meer. Vroeger volstond het om kranten en journaals te negeren, maar dat is (gelukkig) niet langer de maatstaf. En zo zag ik dus een foto op Facebook verschijnen van streekgenoten in een glazen huis: hoe trots en blij, hoe schattig en onbaatzuchtig toch. Terechte trots ook!

  • een twintiger die dit ziet als een springplank of minstens een lijntje op zijn cv
  • een vrouw die moeilijk rondkomt met haar uitkering en aftelt tot haar pensioen
  • een vrouw die wel het geluk heeft om te kunnen teren op haar mans royale inkomen, maar de behoefte voel om te ondernemen
  • een man die zich verveelt in zijn huwelijk en al blij is gewoon in leuk vrouwelijk gezelschap te mogen vertoeven. Piet in de poes ambieert hij niet meer.
    *veronderstellingen gebaseerd op sublieme intuïtie, vooroordelen, …

Dat is dan ook meteen het opvallendste “goede” aan het goede doel: de deelnemers voldoening geven. Dikwijls net ten koste van wat ze zeggen te willen bereiken. De uitstoot die ondoordachte “sensibiliseringsacties” veroorzaken, weegt al lang niet meer op tegen het effect dat ze nooit echt hebben gehad, hun paradoxale karakter valt niet te ontkennen. Bovendien gaat de boodschap van het goede doel aan mij voorbij omdat hun persoonlijke motieven er zo vingerdik op liggen.

Ik vind het bovendien arrogant van die mensen om te denken dat zij het eens als hun taak moeten zien om de rest van de mensen bewust te maken. Lilliane St.Pierre, a gilf if ever there was one, zong het al briljant bondig in 1987: gewoon beginnen bij jezelf, langzaam naar buiten toe.

Siba Loopt Warm was zo’n initiatief dat in het kader van de Warmste Week het heft zelf in handen nam. Ondanks de ietwat halfslachtige inzet van de leerlingen die de Urban Run organiseerden, vond ik dat eigenlijk nog één van de beste evenementen. Er werd een aardige som bijeengesprokkeld om kankeronderzoek mogelijk te maken.

Natuurlijk blijft van dat ingezamelde geld veel plakken aan de vingers van de farmaceutische sector, maar dat bedek ik willens nillens met de mantel der liefde. Bovendien zijn lopers (en sporters in het algemeen) vrij op zichzelf gericht en liep iedereen daar voor zichzelf, niet voor het goede doel. Is dat verheven? Nee, maar die sporters zijn tenminste eerlijk, in tegenstelling tot de mensen die aan het glazen huis met een kindje op de schouders staan.

Nu ons huis vol ligt met spullen, moet de behoefte voor ongeïnspireerd, lamlendig brood en spelen immers anders worden ingevuld. Op zich geen probleem mee, nu de kerk het plebs niet meer de baas is, dienen andere maatregelen te worden getroffen. Tegelijk komt een grote groep samen op een publieke, mondiale plaats: nog zo handig voor terroristen.

Dit gezegd zijnde, vind ik het bijzonder positief dat er door vrijwilligers rechtstreekse actie wordt ondernomen, dat men zelf het heft in eigen handen neemt, geen woorden maar daden. En gezien er toch behoefte is aan inherent milieubelastend entertainment, kan de opbrengst daarvan uiteraard beter naar een goed doel gaan.

Het stoort me weliswaar als mensen iets op poten zetten of deelnemen aan zulke acties en dan zichzelf op de borst kloppen, terwijl ze enkel overlast veroorzaakt hebben. Ik heb vrede met de egoïstische menselijke natuur en het siert de mens dat hij die wil overwinnen, maar de ermee gepaard gaande hypocrisie doet mijn nekharen recht staan. Het kan niet volstaan iets gedaan te hebben en daarvoor opgehemeld te worden. De premisse van een goed doel is geen laissez-passer.

Zo stonden er aan de start van de Urban Run vuurkorven opgesteld! Een gans jaar bleerde men dat houtkachels zeer vervuilend zijn om dan voor het goede doel – tegen kanker nota bene – lopers rond vuurkorven te verenigen. Dan is het ineens “gezellig” en “wat kunnen we anders doen” en “ik was ertegen maar de meerderheid heeft beslist”, … nee.

Fyfan Vegan 5 - Verlichte bomen verlichte geesten.jpg
How can the light that burned so brightly suddenly burn so pale?

Het is extra betreurenswaardig als die productiemiddelen (arbeid, tijd, kapitaal) worden ingezet voor een ongemotiveerde poging. Een Urban Run gaat immers door gebouwen terwijl de organiserende studenten zelfs van hun schoolgebouw amper gebruik maakten. Ik kreeg dus eigenlijk geen waar voor mijn geld, de belofte werd niet ingelost en ik had mijn kostbare tijd en middelen bijgevolg beter kunnen besteden, maar ben ik toch blij dat mijn inzet bijdraagt tot het goede doel. Een troost waarop je helaas niet altijd kunt rekenen.

Bijvoorbeeld: afgelopen herfst was er in Leuven een mars tegen het vluchtelingenbeleid waaraan vijfhonderd mensen deelnamen. Vijfhonderd mensen die daar overdag tijd voor hadden. Vijfhonderd mensen die zich belangrijk voelden met die politie-escorte en mediabelangstelling. Vijfhonderd mensen die zich eens goed hebben kunnen afreageren door middel van een boodschap waarvan ze wisten dat niemand hun dat zou durven ontzeggen. Dat was buiten de waard gerekend!

Dat mensen door hen zijn opgehouden in de strijd om hun leven in Leuven op de rails te houden en andere kosten die de maatschappij heeft moeten dragen om hun egotripperij mogelijk te maken, kan ik enkel accepteren als ze er ook voor uitkomen dit enkel uit egocentrisme te doen. Wat hebben ze immers verwezenlijkt? Oeh, ze hebben een signaal gegeven aan de regering: een paardenkop in bed van een minister had niet zo’n effect gehad! De regering zou beter een signaal geven aan die rijke Leuvenaars met heel wat disposable income and time dat het aan hen is om iets te ondernemen.

Stel bijvoorbeeld dat die vijfhonderd demonstranten die namiddag allemaal gewerkt hadden, bijvoorbeeld een interim-job als poetser, aan vijftig euro per dag per persoon. Dan hadden ze vijfentwintigduizend euro opgehaald om een verlaten fabriekshal warm te stoken gedurende een maand. Als ik in Brussel in de regen op de grond lag te slapen, koos ik dit in plaats van een mars.

Het is echter én-én want zo’n actie zou vanzelf een signaal geven en media-aandacht krijgen. Het interimkantoor zou bijvoorbeeld zijn percentage laten vallen in ruil voor de reclame en de imagoboost. Een ondernemer zou misschien een leeg pand ter beschikking stellen… Maar ja, een dagje stront gaan scheppen is natuurlijk minder leuk dan met je vriendinnen rond Leuven flaneren en lekker hard roepen dat iemand anders het moet doen. Ask not what your country can do for you, but what you can do for your country! However, when you do, make sure:

  • you don’t do it half-assed;
  • you don’t obviously show you’re in it for personal gain;
  • you don’t blatantly contradict your own cause;
  • you don’t promise people something in return for their contribution that doesn’t fullfil it’s promise

En doe niet alleen iets voor your country, maar daarover volgende week meer. Tot dan… een prettig eindejaar.